Skip to main content

Tools

Op deze pagina vind je tools en informatiebronnen die je kunnen ondersteunen bij het gesprek over alcoholgebruik. Ze helpen om het bewustzijn over alcoholgebruik te vergroten en bevatten tips voor verantwoord alcoholgebruik. Blijf geïnformeerd en maak gebruik van deze tools om problematisch alcoholgebruik vroegtijdig te signaleren en te bespreken, om interventies in te zetten of door te verwijzen naar passende zorg.

Zorg en sociaal domein

Professionals in de zorg en het sociaal domein spelen een belangrijke rol in het herkennen van alcoholproblematiek. In de zorg wordt onderscheid gemaakt tussen eerstelijnszorg (zorg die direct toegankelijk is, zoals de huisarts) en tweedelijnszorg (specialistische zorg waar een verwijzing voor nodig is, zoals ziekenhuis en GGZ). Daarnaast maken we hier nog onderscheid in zorg in het lokale veld, zorg in de werkomgeving en overige zorg: jeugdzorg, ouderenzorg en geboortezorg.

Eerstelijnszorg

Eerstelijnszorg is zorg waar mensen zonder verwijzing terecht kunnen, zoals de huisarts of fysiotherapeut. Een belangrijke plek voor de vroegsignalering van alcoholproblematiek.

AUDIT-C

Download pdf

In gesprek over alcoholgebruik – Handleiding Alcoholadvies voor professionals

Advies alcoholgebruik SVA

Download Advies alcoholgebruik

Implementatiekaart netwerk: van spreekkamer naar leefstijlinterventie

Inspiratiesheet
7 redenen om in gesprek te gaan over alcoholgebruik

Waarom je wel moet praten over alcoholgebruik

Bekijk video

NHG E-learning Problematisch Alcoholgebruik

Webinar ‘Het gesprek over alcohol’ – pohverslaving.nl

Tweedelijnszorg

Tweedelijnszorg is zorg waar mensen alleen met een verwijzing terecht kunnen,  zoals de zorg in ziekenhuizen, GGZ-klinieken en revalidatiecentra. Een mooie kans om alcoholgebruik en eventuele problemen door alcohol bespreekbaar te maken.

Overzicht producten Werkgroep Tweedelijn

Download pdf

Interactieve zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in tweedelijnszorg

Handreiking Implementatie (vroeg)signalering alcoholproblematiek in ziekenhuizen

Handreiking Implementatie (vroeg)signalering alcoholproblematiek in de GGZ

Toolkit
Samen beslissen bij problematisch alcoholgebruik

Factsheet netwerkaanpak Jeroen Bosch Ziekenhuis

Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in ziekenhuizen

Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in de GGZ

Toolkit ABS-artsen: vertrouwelijke hulp voor artsen

Achtergrond-document: Risico’s van alcoholgebruik en samenhang van problematiek met alcohol

Het gesprek over alcohol in het ziekenhuis

Bekijk video

Het gesprek over alcohol in de GGZ

Bekijk video

Op dit moment (nog) geen training beschikbaar.

Lokale veld

Het lokale veld is de plek waar lokale organisaties, diensten en voorzieningen mensen ondersteunen. Gemeenten, onderwijs, zorg en de wijk hebben hier de kans om lokaal samen te werken aan verslavingspreventie.

Om het lokale veld hierbij te ondersteunen zijn er vanuit de regionale instellingen voor verslavingszorg aandachtsfunctionarissen alcohol aangesteld.

Interactieve flowchart: alcoholinterventies bij volwassen drinkers (en hun naasten) – wat past wanneer?

In gesprek over alcohol – Handleiding Alcoholadvies voor professionals

Interventie: IkPas

Interventie: Moti-55

Interventie: Moti-4

Interventie: Adviesgesprek Alcohol Jongeren

Interventie: Preventief adviesgesprek psychiatrische problematiek/ problematisch middelengebruik

Interventie: Open en Alert

Interventie: Jellinek Online Zelfhulp

Op dit moment (nog) geen training beschikbaar.

Werkomgeving

Werkgevers, werknemers en de bedrijfsarts kunnen een belangrijke rol spelen bij het tijdig signaleren en aanpakken van alcoholproblemen en zo voorkomen dat er grotere problemen ontstaan. De tools zijn ook geschikt voor leidinggevenden, HR-adviseurs, Arbo-deskundigen, bedrijfsmaatschappelijkwerkers, OR-leden et cetera.

Gesprekskaart Alcohol SVA

Overzicht organisaties ADM-vraagstukken

Toolbox Alcohol-, Drugs- en Medicijnbeleid (ADM-toolbox)

Werkwijzer vroegsignalering alcoholproblematiek op het werk voor medewerkers, werkgevers en bedrijfsartsen

Training ADM-beleid voor vroegsignalering alcoholproblematiek op de werkvloer

Overig

Zorgprofessionals die werken met jongeren of ouderen of in de geboortezorg kunnen een belangrijke rol spelen bij het tijdig signaleren en aanpakken van alcoholproblemen.

Toolbox alcohol & zwangerschap

Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming

Werkkaart Risicovol alcoholgebruik studenten hbo/wo (Engels)

Handreiking Signalering, screening en interventie van risicovol alcoholgebruik bij Studenten 2022

Werkkaart Risicovol alcoholgebruik studenten hbo/wo NL

Alcoholgebruik onder jongeren en volwassenen

Handreiking Signalering, screening en interventie van risicovol alcoholgebruik bij jongeren

Factsheet Alcoholgebruik onder 55-plussers

Interventie: 5 Stappen interventie voor naastbetrokkene

Interventie: Help, mijn kind kan niet zonder

Interventie: CRAFT

Interventie: Jellinek Samen Nuchter

E-learning Alcoholvrije Start (voor verloskundigen)

In gesprek over alcoholgebruik – Handleiding Alcoholadvies voor professionals

Het is zinvol om mensen te vragen naar hun alcoholgebruik. Het SVA heeft een handleiding ontwikkeld voor professionals in de eerste lijn en het sociaal domein. Hierin staat een adviesgesprek op maat, dat je als professional kunt inbedden in je eigen beroepspraktijk. Dit gesprek hoeft maar een paar minuten te duren. Een kleine tijdsinvestering, die veel voor je patiënt of cliënt kan betekenen. Om een kort adviesgesprek te kunnen voeren is wel een goede voorbereiding nodig. In de deze handleiding vind je alle informatie over voorbereiding én uitvoering van dit adviesgesprek.

Download handleiding