Hieronder leest u een update over de activiteiten van de Landelijke Werkgroep Ouderen van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA). Blijf op de hoogte van de activiteiten van de werkgroep en schrijf u in voor de nieuwsbrief.
Tranzo (Tilburg University) trekt de kar voor de werkgroep Ouderen en bestaat verder uit vertegenwoordigers van de verslavingspreventie vanuit 5 regio’s, de KBO-PCOB, KBO Brabant, NOOM (Netwerk van Organisaties voor Oudere Migranten), het Trimbos-instituut en de ontwikkelaar en beheerder van de interventie Moti-55. Deze interventie maakt deel uit van het basispakket verslavingspreventie van Verslavingskunde Nederland. De werkgroep is medio 2021 gestart en heeft inmiddels drie bijeenkomsten gehad. In de 5 regio’s zijn plannen van aanpak opgesteld om het thema alcohol hoger op de agenda te zetten en veelbelovende interventies te helpen implementeren. Daarnaast is een 0-meting uitgevoerd om de mate van implementatie van Moti-55 in kaart te brengen.
Interventies
Uit een inventarisatie onder de deelnemers van de werkgroep is duidelijk geworden dat de komende jaren in elk geval gewerkt kan worden aan het implementeren van de volgende interventies:
- Moti-55: een interventie van Verslavingskunde Nederland, bestaande uit 4 gesprekken met 55-plussers met (beginnende) alcoholproblematiek, uitgevoerd door preventiefunctionarissen of bijv. de POH GGZ. In een voorlopig onderzoek is deze interventie effectief bevonden wat betreft matiging van alcoholgebruik
- IkPas: een interventie van de Stichting Positieve Leefstijl, waarbij de deelnemer zijn of haar alcoholproblematiek gedurende bijv. 30 of 40 dagen, maar in ieder geval voor een minimum van 28 dagen, op pauze zet. Aan de hand hiervan ontstaat inzicht bij de deelnemer over de rol van alcohol in diens leven. Onderzoek toont aan dat deelnemers hierdoor hun alcoholgebruik significant verminderen, zelfs een half jaar later nog
- Gezond Genieten: een interventie van KBO-PCOB en KBO-Brabant, bestaande uit voorlichtingsbijeenkomsten voor ouderen. Hierin wordt aandacht geschonken aan de thema’s alcohol, medicijngebruik en bijv. risico’s op vallen
- Vitaliteitsdagen: een interventie van de KBO-Brabant, waarbij senioren gezondheidsmetingen ondergaan en voorlichting krijgen met betrekking tot hun leefstijl
De genoemde interventies zullen worden beschreven en geprotocolleerd (indien dit niet al gebeurd is), er zullen procesevaluaties worden uitgevoerd en gekeken zal worden of zij voorgedragen kunnen worden voor erkenning door het RIVM om opgenomen te worden in de preventiedatabase van het Loket gezond Leven.
Project werkzame elementen van interventies voor ouderen met alcoholproblematiek
Door Tranzo (Tilburg University) en CAPHRI (Maastricht University) wordt met ondersteuning van een consortium een onderzoek uitgevoerd met financiering van ZonMw. Aan dit onderzoek zijn zowel een promovendus als (later in het project) een postdoc-onderzoeker verbonden. Doelstelling van het onderzoek is om werkzame elementen van interventies voor ouderen op inzet en effectiviteit te onderzoeken. Er zal een pilot worden uitgevoerd in de tweede fase van dit project, waarbij ketenzorg en -preventie wordt opgezet in de regio Zuid-Limburg. Nadere informatie zal binnenkort beschikbaar komen.
Podcasts Gezond Genieten KBO-PCOB
De ouderenbond KBO-PCOB heeft een drietal podcasts gemaakt rondom het thema ouderen. Ze zijn oorspronkelijk bedoeld om informatie te verschaffen over het nut en het waarom van een deelname aan 40 dagen zonder alcohol, maar geven ook brede achtergrondinformatie voor daarbuitenom.
Filmpjes Netwerk NOOM
Voor (te)veel mensen gaan feest en alcohol hand in hand. Wat nog lang niet iedereen weet, is dat de schadelijke effecten van alcohol toenemen met het ouder worden. In 4 filmpjes (in het Nederlands, Portugees, Hindoestaans en Papiaments) en een factsheet wordt kort en krachtig uitgelegd waarom minder of helemaal geen alcohol beter is, in het bijzonder voor ouderen. ‘Gezond genieten’ is een samenwerkingsproject van KBO-PCOB en NOOM.
Alcohol en ouder worden gaan niet goed samen – Netwerk Noom
Informatie over de SVA-werkgroep Alcohol en Ouderen is te verkrijgen bij Rob Bovens: r.h.l.m.bovens@tilburguniversity.ed