Hieronder leest u een update over de activiteiten van de landelijke werkgroep Tweedelijn van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA). Blijf op de hoogte van de activiteiten van de werkgroep en schrijf u in voor de nieuwsbrief.
1. Mededelingen
Vragenlijst vroegsignalering open!
Bent u arts? We horen graag uw mening over de vroegsignalering van alcoholproblematiek. Op dit moment staat een vragenlijst over vroegsignalering open, uitgezet door KNMG in samenwerking met de Werkgroep Tweedelijn. De vragenlijst duurt ongeveer zes minuten en is hier te vinden: KNMG Artsen Onderzoek: Vroegsignalering alcoholproblematiek.
Door deel te nemen aan het onderzoek kunt u een bijdrage leveren aan wetenschappelijk onderzoek en het ontwikkelen van ondersteunende middelen voor artsen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met de werkgroep Tweedelijn om de kennis, houdingen en gedragingen met betrekking tot vroegsignalering van alcoholproblematiek te onderzoeken.
Onderwijsmoment afdelingen longgeneeskunde van drie ziekenhuizen
Op 7december heeft Andrea Rozema onderwijs gegeven over de werkzaamheden van het SVA voor de afdelingen longgeneeskunde van drie ziekenhuizen: het CWZ, het Rijnstate, en het Radboud UMC. De presentatie werd goed ontvangen en de mogelijkheid werd gesuggereerd om zowel roken als alcohol in gezamenlijkheid op te pakken als artsen zijnde.
Presentatie Jaarsymposium Verslaving
Op 14 december vond het jaarsymposium Verslaving plaats met circa 150 bezoekers. Andrea Rozema heeft vanuit de Werkgroep Tweedelijn een presentatie geven met als titel: ‘Wat zijn effectieve vroege interventies bij problematisch alcoholgebruik en hoe krijgen we die goed geïmplementeerd?’. In het publiek zaten veel verslavingsartsen. Veel van hen waren voor samenwerking en vond dat vroegsignalering zowel in de eerstelijn maar ook zeker in de tweedelijn moet gebeuren. Na afloop werden er interessante vragen gesteld en aanvragen voor de zakkaarten gedaan.
12e bijeenkomst van de Werkgroep Tweedelijn
Op 3 november heeft alweer de 12e bijeenkomst van de werkgroep Tweedelijn plaatsgevonden. Tijdens de bijeenkomst heeft Jannet de Jonge, GZ-psycholoog en senior onderzoeker bij de Hogeschool van Amsterdam, een interessante presentatie gegeven over motiverende gespreksvoering. Jannet heeft onder andere de basisprincipes van motiverende gespreksvoering toegelicht. Dat is 1) het hebben van empathie, 2) het ontwikkelen van discrepantie (waar ben je nu en waar wil je heen?), 3) acceptatie van weerstand van de cliënt en 4) het ondersteunen van persoonlijke groei. Ook besprak zij een onderzoek over de inzet van motiverende gespreksvoering bij patiënten. Uit dit onderzoek bleek dat motiverende gespreksvoering via de computer even effectief kan zijn als in persoon, met name voor patiënten met een milde vorm van alcoholproblematiek. De volgende werkgroep bijeenkomst vindt plaats in april/mei volgend jaar.
Meer weten over de projecten die werkgroep Tweedelijn volgt? Zie Best practices voor alcoholpreventie in de tweedelijn.
2. Overzicht praktijkproducten
Vraag naar gratis papieren zakkaarten neemt toe
De werkgroep Tweedelijn krijgt steeds meer aanvragen binnen voor de papieren zakkaarten die ontwikkeld zijn voor zorgprofessionals in de ggz-instellingen en de ziekenhuizen. De zakkaarten laten de schadelijkheid van alcohol en handelingsperspectieven voor de vroegsignalering van alcoholproblematiek zien. Het is mogelijk om de zakkaarten voor professionals in de ziekenhuizen en ggz-instellingen gratis aan te vragen voor uw organisatie door een mail te sturen naar t.r.knijff@tilburguniversity.edu.
Overzicht van alle producten van de Werkgroep Tweedelijn
Andere producten van de werkgroep zijn direct te downloaden via de volgende links:
- Interactieve zakkaart vroegsignalering alcohol tweedelijnszorg is hier te downloaden
- Factsheet over de netwerkaanpak in het Jeroen Bosch Ziekenhuis is hier te downloaden
- Handreiking vroegsignalering alcohol ziekenhuizen is hier te downloaden
- Handreiking vroegsignalering alcohol ggz-instellingen is hier te downloaden
- Zakkaart vroegsignalering alcohol ziekenhuizen is hier te downloaden
- Zakkaart vroegsignalering alcohol ggz-instellingen is hier te downloaden
- Overzicht van de producten van de werkgroep is hier te downloaden.
- Achtergronddocument schadelijkheid alcoholproblematiek is hier te downloaden
3. Hoe ziet 2024 eruit voor de Werkgroep Tweedelijn?
Het komende jaar zal de werkgroep Tweedelijn met 26 enthousiaste leden worden voortgezet. We willen kijken hoe we de implementatie van vroegsignalering in de tweedelijn kunnen versterken. Dit doen we onder andere door de producten te verspreiden en het geven van presentaties. Ook willen we ons ervoor inzetten om meer ggz-instellingen te bereiken en de samenwerking met de werkgroep Eerstelijn verstevigen. Daarnaast willen we het preventieprogramma problematisch alcoholgebruik in de tweedelijnszorg publiceren. Hierin wordt o.a.de noodzaak van vroegsignalering, het aanbod en het zorgpad dat patiënten/cliënten afleggen wanneer er sprake is van risicovol alcoholgebruik beschreven.