Hieronder leest u een update over de activiteiten van de Landelijke Werkgroep Tweedelijn van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering Alcoholproblematiek (SVA). Blijf op de hoogte van de activiteiten van de werkgroep en schrijf u in voor de nieuwsbrief.
1. Mededelingen
Vraag naar gratis papieren zakkaarten neemt toe
De werkgroep Tweedelijn krijgt steeds meer aanvragen binnen voor de papieren zakkaarten die ontwikkeld zijn voor zorgprofessionals in de ggz-instellingen en de ziekenhuizen. De zakkaarten laten de schadelijkheid van alcohol en handelingsperspectieven voor de vroegsignalering van alcoholproblematiek zien. Het is mogelijk om de zakkaarten voor professionals in de ziekenhuizen en ggz-instellingen gratis aan te vragen voor uw organisatie door een mail te sturen naar t.r.knijff@tilburguniversity.edu.
Interactieve zakkaart gelanceerd
Op veler verzoek is de interactieve zakkaart ‘Risico’s van alcoholgebruik en handelingsperspectief voor de vroegsignalering van alcoholproblematiek’ ontwikkeld en inmiddels gepubliceerd! Deze zakkaart is een digitale versie van de zakkaarten die op papier besteld kunnen worden. De interactieve zakkaart geeft een overzicht van alle gezondheidsrisico’s van alcohol gebruik. Door te klikken op één van de risico’s word je automatisch doorgestuurd naar de pagina waar wetenschappelijk onderbouwde informatie wordt gegeven over de relatie tussen alcohol en het gezondheidsrisico.
IkPas Pilot opgezet in een ziekenhuis
Er is een IkPas pilot opgezet in het Jeroen Bosch Ziekenhuis door Jacqueline Bisschop. De pilot wordt ingezet als interventie bij patiënten voor- en na de operatie. Wanneer patiënten op de mdl-afdeling komen worden ze gevraagd om deel te nemen aan IkPas en hun alcoholgebruik tijdelijk op pauze te zetten, om zo meer bewustwording te creëren over het alcoholgebruik en ook het alcoholgebruik te reduceren van patiënten. Naderhand wordt bekeken bij succes of IkPas ook in andere ziekenhuizen kan worden ingezet.
Presentatie Jacqueline Bisschop tijdens symposium
Op 26 mei 2023 vond het symposium ‘Klinische besluitvorming in de ggz: hoe pak je het aan?’ plaats ter gelegenheid van de oratie van professor Koen Grootens. Jacqueline Bisschop heeft tijdens het symposium een presentatie gegeven over de netwerkaanpak voor alcoholproblematiek uitgevoerd in het Jeroen Bosch Ziekenhuis.
Presentatie aan Aandachtsfunctionarissen Verslavingskunde Nederland
Op donderdag 21 september 2023 heeft Andrea Rozema een presentatie gegeven voor alle Aandachtsfunctionarissen Vroegsignalering Alcoholproblematiek die zijn aangesteld bij de instellingen voor verslavingszorg aangesloten bij Verslavingskunde Nederland. Deze Aandachtsfunctionarissen hebben als primaire taak de implementatie van vroegsignaleringsinterventies in het lokale veld te stimuleren door het thema vroegsignalering alcoholproblematiek lokaal op de agenda zetten en de diverse interventies te borgen in het lokale netwerk. De presentatie ging over de vroegsignalering van alcoholproblematiek in de tweedelijnszorg.
Presentatie bijscholingsbijeenkomst bedrijfsartsen in de zorg
Rikste Knijff heeft op 3 oktober 2023 een presentatie gegeven op de bijscholingsbijeenkomst van bedrijfsartsen in de zorg van de NVAB. Tijdens de presentatie heeft zij o.a. verteld over de Werkgroep Tweedelijn van het SVA en het momenteel lopende onderzoek naar richtlijnen over alcohol(gebruik) in de tweedelijnszorg wat dwarsverbanden heeft met de Werkgroep Werkgevers Werknemers van het SVA.
Presentatie jaarsymposium verslaving
Op 14 december vindt het jaarsymposium Verslaving plaats. Andrea Rozema zal hier vanuit de Werkgroep Tweedelijn een presentatie geven met als titel: ‘Wat zijn effectieve vroege interventies bij problematisch alcoholgebruik en hoe krijgen we die goed geïmplementeerd?’
2. Praktijkproducten
Binnenkort publicatie Factsheet over de netwerkaanpak in het Jeroen Bosch Ziekenhuis
Wat doen ze daar precies binnen het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) wat zo goed werkt? Die vraag kregen wij erg vaak en daarom heeft de Werkgroep Tweedelijn een factsheet gemaakt over de aanpak van alcoholproblematiek in het JBZ. De factsheet beschrijft de verschillende stappen die op de klinische afdelingen en op de SEH afdeling worden genomen om alcoholproblematiek bij patiënten te voorkomen, signaleren en te behandelen. In de factsheet wordt onder andere het gebruik van screeningsinstrumenten, de opties voor medicatie en het succesvolle Multidisciplinair Overleg (MDO) beschreven. Tijdens het MDO wordt samengewerkt met verschillende netwerkpartners in de eerste- en tweedelijn om patiënten die kampen met alcoholproblematiek te helpen. Klik hier voor een onderzoek naar de werking van het MDO. Hou de kanalen van het Samenwerkingsverband Vroegsignalering in de gaten; we zullen de factsheet daar zeer binnenkort op gaan delen.
Overzicht van alle producten van de Werkgroep Tweedelijn
Andere producten van de werkgroep zijn direct te downloaden via de volgende links:
- Handreiking vroegsignalering Alcohol Ziekenhuizen is hier te downloaden
- Handreiking vroegsignalering alcohol ggz-instellingen is hier te downloaden
- Zakkaart vroegsignalering alcohol ziekenhuizen is hier te downloaden
- Zakkaart vroegsignalering alcohol ggz-instellingen is hier te downloaden
- Interactieve zakkaart vroegsignalering alcohol tweedelijnszorg is hier te downloaden
- Overzicht van de producten van de werkgroep is hier te downloaden.
- Achtergronddocument schadelijkheid alcoholproblematiek is hier te downloaden
3. Het netwerk van de Werkgroep Tweedelijn
Werkgroepbijeenkomsten Tweedelijn
Op 3 november vindt alweer de 12e bijeenkomst van de werkgroep Tweedelijn plaats. Tijdens de vorige werkgroepbijeenkomst op 31 maart zijn we te gast geweest in het OLVG in Amsterdam. Tijdens de bijeenkomst heeft Tom Bart, preventiedeskundige bij Jellinek, een presentatie gegeven over de aandachtsfunctionaris, 8 uur in dienst van het OLVG maar met een achtergrond in de verslavingszorg, die patiënten ondersteunt die op de SEH-afdeling binnenkomen met alcoholproblematiek. SEH-arts Femke Gresnigt gaf daarna een interessante rondleiding over de SEH-afdeling. Meer weten over dit project? Zie Best practices voor alcoholpreventie in de tweedelijn