Alcoholproblematiek herkennen bij ouderen
Eerste- en tweedelijnszorg
In de eerste- en tweedelijnszorg zijn overmatige drinkers ‘op leeftijd’ te herkennen aan medische klachten die met het alcoholgebruik te maken kunnen hebben zoals:
- vermoeidheid;
- maagdarmstoornissen en aandoeningen van slokdarm, maag, lever en alvleesklier;
- gewichtsproblemen (gewichtstoename, obesitas, ondergewicht);
- tremoren, hartkloppingen, overmatig transpireren;
- letsels door ongevallen;
- slapeloosheid, psychosociale klachten, gedragsproblematiek (geweld), problemen op het werk, contacten met de politie, gebruik van drugs;
- huidafwijkingen (zoals een rood gezicht);
- seksuele problemen (impotentie);
- gezinsproblematiek (scheiding);
- rijden onder invloed;
- bepaalde vormen van kanker.
Bron: NHG-Zorgmodule Leefstijl Alcohol (volledige tekst) | NHG
Werksituatie
In de werksituatie kunnen alcoholproblemen van oudere werknemers ook gesignaleerd worden. Het veelvuldig bezoeken van borrels, ongeremde alcoholconsumptie, veelvuldig verzuim, een alcoholgeur op het werk of het verwaarlozen van het werk kunnen duiden op alcoholproblematiek. Deze problematiek kan gesignaleerd worden door collega’s, leidinggevenden, de HR-afdeling, de bedrijfsarts of de ARBO-dienst.
Sociale omgeving
Overmatig alcoholgebruik en alcoholproblemen worden vaak het eerst gesignaleerd door de sociale omgeving van de drinker en dan vooral door naasten en vrijwilligers die in aanraking komen met ouderen. De directe sociale omgeving heeft vaak al lang door dat er sprake is van alcoholproblematiek en kan te maken hebben met de negatieve gevolgen van het gebruik. Vrijwilligers en naasten zoals buren of vrienden gaan vaak af op hun intuïtie of het ‘niet-pluis-gevoel’. Signalen die dit gevoel kunnen aanwakkeren zijn:
- het ruiken van een alcoholgeur bij een bezoek
- het signaleren van alcoholgebruik op vroege tijdstippen van de dag
- rijden onder invloed
- verwaarlozing van het uiterlijk
- verwaarlozing van het huishouden
- kwijtraken van de structuur op zijn of haar leven.
Producten en meer informatie
Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in ziekenhuizen
Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in ziekenhuizen Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken…
Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in de ggz
Zakkaart gezondheidsrisico’s en bespreken alcoholgebruik in de GGZ Alcoholgebruik hangt samen…
Deze interactieve handreiking biedt overzicht welke alcoholinterventies kunnen worden ingezet bij…
Bekijk de interventies speciaal gericht op ouderen.
- Dossier Alcohol en ouderen: Expertisecentrum Alcohol | Alcohol en 50-plussers (trimbos.nl)
- Het gesprek over alcohol aangaan: Alcohol bespreken – Basiskennis voor wijkwerkers (ivo.nl)
- Addendum Ouderen en Verslaving | Bij het CGT-protocol voor middelengebruik en gokken
- Nieuwste paper over alcoholinterventies voor ouderen (55+)
- Moti-55: een individueel gesprekkentraject voor personen vanaf 55 jaar die kritisch willen kijken naar hun eigen alcoholgebruik of daarmee willen minderen.
- Interview met Folkje Spoelstra, ambulant psychiatrisch verpleegkundige bij centrum voor ouderenpsychiatrie van Ggz
Heeft u vragen over ouderen en alcoholproblematiek, neem dan contact met ons op.